Rachtan Zdzisław Stefan

Pseudonim: "Halny".

Stopień wojskowy: kpr./plut./ppor.

Oddział partyzancki Tomasza Wagi "Szort". Zgrupowanie Eugeniusza Kaszyńskiego "Nurt", 3 kompania I bat. 2 ppLeg.AK.

II wojna światowa

Urodził się 9 marca 1924r. w Bzinie (Skarżysko) w rodzinie Stefana i Jadwigi z domu Sułek.
W październiku 1940r. został członkiem Narodowej Organizacji Wojskowej przyjmując pseudonim "Halny". Był łącznikiem i kurierem.
13 lutego 1942r., za sabotaż w miejscu pracy, został aresztowany i osadzony w więzieniu przy ulicy Zamkowej w Kielcach. Zachorował tam na tyfus plamisty, dezynterię i zapalenie płuc. Nie przyznał się do niczego, a z powodu braku dowódów przeciwko niemu rodzinie udało się wykupić go z więzienia, które opuścił 8 czerwca 1942r.
Prawdopodobnie od tego czasu zaczął używać fałszywych dokumentów na nazwisko: Zdzisław Drzazga.
W marcu 1943r. został włączony do oddziału dywersyjnego NOW pod dowództwem chor. Tomasza Wagi "Sęk", "Szort". Pełnił w nim funkcje dowódcy drużyny i zastępcy dowódcy plutonu. Przeszedł także szkolenie podoficerskie.

"Halny" na patrolu z drużyną w 1944r.

W czerwcu 1943r. "Szort" podporządkował się por. Janowi Piwnikowi "Ponury", który był w tym czasie Komendantem Kedywu Okręgu Kielce AK i budował Zgrupowanie Partyzanckie. Oddział "Szorta" wszedł w skład I Zgrupowania Eugeniusza Kaszyńskiego "Nurt" i przeszedł jego cały szlak bojowy.
Jesienią 1943r. awansowany na kaprala.
Zimę 1943/44r. Zgrupowanie pod dowództwem "Nurta" spędza w opatowskim, a następnie zostaje podporządkowane Inspektorowi Sandomierskiemu AK.
12 sierpnia 1944r. awansowany do stopnia plutonowego.
W sierpniu 1944r. Zgrupowanie zostało przeformowane w I batalion 2 pułku piechoty Legionów AK. "Halny" pełni w nim funkcję dowódcy 1 drużyny w 3 kompanii chor. Tomasza Wagi "Szort". Przchodzi szlak bojowy pułku biorąc udział w najważniejszych walkach.
Za udział w ataku na Dziebałtów (Obwód Końskie), 26 sierpnia 1944r., otrzymał Krzyż Walecznych. Za postawę i odwagę w walkach pod Lipnem i Chotowem, 29-30 października 1944r., odznaczony został Krzyżem Wojennym Virtuti Militari V klasy.
Po demobilizacji, w dniu 14 listopada 1944r., przedostał się do Pawłowa koło Starachowic. Tutaj w styczniu 1945r. poślubil Krystynę Witebską "Justyna", łączniczkę NOW i AK.
W styczniu 1945r. awansowany na stopień podporucznika czasu wojny.

Za Sowieta

Po zakończeniu okupacji niemieckiej, z obawy przed aresztowaniem przez Sowietów, wyjechał wraz z żoną do Torunia. Używa w tym czasie okupacyjnego nazwiska: Zdzisław Drzazga.
20 października 1945r. ujawnił się przed Komisją Likwidacyjną przy Urządzie Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie.
W 1947r. zdał maturę i rozpoczął studia na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
W sierpniu 1950r. zainteresował się nim Urząd Bezpieczeństwa i dlatego przeniósł sie z żoną i dziećmi do Warszawy.
W 1962r. ukończył na Uniwersytecie Warszawskim studia prawnicze, a w grudniu tego roku znalazł pracę w Spółdzielczym Biurze Turystycznym "Turysta". Pełnił tam m.in. funkcję wiceprezesa zarządu ds. turystyki krajowej i inwestycji.
Zwolniony z pracy w grudniu 1981r. po wprowadzeniu stanu wojennego.
Był jednym z inicjatorów ufundowania na Wykusie, jesienią 1956r., kapliczki Matki Boskiej Bolesnej.
Rok później doprowadził do powstania Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt".
Doprowadził do sprowadzenia do Polski prochów "Ponurego" (17 września 1987r.). W dniach 10-12 czerwca 1988r. zorganizowano uroczystości pogrzebowe, które stały się wielką patriotyczną manifestacja.
Inicjator upamiętniania miejsc walk oddziałów AK oraz powołania Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. W 1990r. został wybrany na Wiceprzewodniczącego Zarządu Glównego ŚZŻAK. Funkcje pełnił przez dwie kadencje.
Honorowy obywatel Wąchocka (2007r.) i Starachowic (2012r.).
Zmarł 26 stycznia 2014r. Pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie w kwaterze: D-22 IX - 01.