Dowódca 7 Dywizji Piechoty.

Zgodnie z pierwotnymi planami Odtwarzania Sił Zbrojnych struktury wchodzące w skład Inspektoratu Częstochowa (Obwody: Częstochowa, Radomsko i Włoszczowa) miały odtworzyć 7 Dywizję Piechoty, której dowódcą planowano zapewne ówczesnego Inspektora Częstochowskiego mjr. Tadeusza Króla "Dołęga".

Kawiński Karol Gwido "Czesław"

     29 czerwca 1944 roku Komendanta Okręgu AK Kielce wydał Rozkaz Ogólny Nr 1 „Przygotowania do akcji powstańczej”. Szczegółowe zadania zostały zamieszczone w kolejnych załącznikach do tego rozkazu wydanych już 3 lipca 1944r. Poza zgrupowaniami dywizyjnymi przewidywał on utworzenie w okręgu czterech brygad.
     Rozkaz określał, że Inspektorat "E" Częstochowski miał dodatkowo utworzyć z nadwyżek mobilizacyjnych Częstochowską Brygadę Piechoty na dowódcę której wyznaczono Inspektora Częstochowskiego mjr Tadeusza Króla „Dołęga”.
     Powstał więc problem obsady pierwszorzutowej 7 Dywizji Piechoty. Aby uzupełnić lukę Komenda Główna AK kieruje na teren Inspektoratu Częstochowa płk Karola Gwido Kawińskiego „Czesław” (dotychczasowego Inspektora Głównego KG AK) z rozkazem objęcia funkcji dowódcy dywizji. Na teren inspektoratu dotarł on 20 lipca 1944r. Opóźnienie w obsadzie najważniejszego stanowiska podczas mobilizacji sprawiło, że w efekcie na jej przeprowadzenie pozostało już mało czasu.
     Zgodnie z wcześniejszymi założeniami zgrupowanie 7 DP, zakonspirowane kryptonimem „Orzeł”, miało składać się z 27. i 74. pp. Jeden batalion miał zostać wystawiony przez oddziały partyzanckie z trzech obwodów, a pozostały trzy miały zostać wystawione po jednym przez każdy obwód. Decyzje te zostały potwierdzone przez dowódcę 7 DP podczas inspekcji poszczególnych obwodów, którą przeprowadził jeszcze w lipcu 1944r. Co ciekawe nie znaleźliśmy w tym okresie dokumentów potwierdzających powołanie dowództw pułków. Wydarzenia najbliższego miesiąca potwierdzają, że zapewne z powodu braku odpowiedniej liczby wyższych oficerów, dowódca dywizji nie planował powołania sztabów pułków, przynajmniej w pierwszym okresie. Bataliony dowodzone były bezpośrednio przez dowódcę dywizji mimo, że posiadały numerację pułkową. Z tego też powodu do czasu powołania pułków opisujemy działania poszczególnych batalionów, które zresztą działały osobno co usprawiedliwia taką formułę.

Zadania do akcji Burza

Przybliżanie się frontu skłoniły Komendę Okręgu do wydania w dniu 17 lipca 1944r. Rozkazu Operacyjnego Nr 1/44 który określał zadania dla poszczególnych struktur. Inspektorat Częstochowa otrzymał następujące zadania:

1. Ułatwić opanowanie Częstochowy,
2. Zorganizować zasadzki uderzeniowo-ogniowe na liniach:
a) Końskie – Przedbórz – Radomsko - Działoszyn
b) Kielce – Włoszczowa – Częstochowa,
c) Jędrzejów – Szczekociny – Częstochowa
3. Nie dopuścić do zniszczenia linii kolejowych:
a) Włoszczowa – Częstochowa,
b) Radomsko – Częstochowa).
     Kilkanaście dni później, 24 lipca 1944r., Komendant Okręgu wydał Rozkaz Operacyjny Nr 2/44 w którym precyzował, że oddziały mobilizowane na terenie Inspektoratu Częstochowa mają własnymi siłami być gotowe do opanowania Częstochowy, Radomska i Włoszczowy, dozorować obecną granicę z Rzeszą oraz być gotowym do działania na Śląsk.

     Rozkaz o rozpoczęciu akcji Burza miał wydać Komendant Okręgu. Do tej pory prowadzono jedynie ograniczoną mobilizację oddziałów.

Sztab 7 DP

W celu zrealizowania planów dowódca dywizji musiał mieć do dyspozycji sztab dywizji. Jego powołanie nastąpiło w ścisłym porozumieniu z Inspektorem Częstochowskim z którego sztabu przesunięto część oficerów. 

Tewzadze Walerian "Tomasz"

     Najważniejszą osobą był: płk Tewzadze Walerian „Tomasz”, dotychczasowy Szef Referatu Operacyjnego Sztabu Inspektoratu, który w dywizji został Szefem Sztabu. To on w pierwszym okresie był najbliższym współpracownikiem dowódcy dywizji.
     Sztab nie był zresztą rozbudowany. W pierwszym okresie istnienia dywizji skierowano jeszcze do niego rtm. Henryka Jacuńskiego  "Nik" (w konspiracji Szef Referatu Wywiadu Inspektoratu oraz Adiutant Inspektora Częstochowskiego), który w 7 DP został adiutantem dowódcy.
     Ustalono także, że ppor. Marian Nitecki „Pikador” (Komendantem Rejonu IV Obwodu Włoszczowa), ma utworzyć oddział konny stanowiący zwiad dywizji.
     Do połowy sierpnia 1944r. ludzie ci stanowili sztab dywizji. Zapewne do dyspozycji mieli jeszcze łączniczki, ale ich nazwisk nie udało się ustalić. Prawdopodobnie w pierwszym okresie istnienia dywizji jej sztab opierał się na strukturach wytworzonych przez Inspektorat Częstochowski.

Inspekcja

W końcu I dekady sierpnia dowódca dywizji wspólnie z Inspektorem Częstochowskim oraz Komendantem Okręgu Kielce wizytował 1 i 2 kompanie I batalionu 74 pp kwaterujące w Pękowcu, na terenie Obwodu Włoszczowa.  

Jacuński Henryk "Nik"

Zapewne informacje o możliwościach mobilizacyjnych w Obwodzie Częstochowa sprawiły, że dokonano korekt w dotychczasowych planach mobilizacyjnych. Oddziały partyzanckie z Obwodu Częstochowa miały zgodnie z nimi utworzyć trzecią kompanię I batalionu 74 pp, ale po zmianie miały zasilić mobilizowany dopiero w tamtejszym obwodzie II batalion 27 pp. Brakującą teraz w I batalionie kompanię postanowiono uzupełnić z nadwyżek osobowych pozostałych kompanii.

Nowe wyzwanie

15 sierpnia 1944r. Komendant Okręgu Kielce wysyła do wszystkich podległych sobie jednostek Rozkaz Szczególny Nr 6/44 odwołujący akcję Burza i nakazujący przejście do akcji Zemsta (marsz na pomoc walczącej Warszawie).

Obsada Sztabu 7 Dywizji Piechoty

W pierwszym okresie istnienia dywizji, od 20 lipca 1944r. do 15 sierpnia 1944r., utworzono jedynie szczątkowy sztab jednostki, którego obsada przedstawiała się następująco:

Dowódca dywizji:

- płk Karol Gwido Kawiński „Czesław” – od 20 lipiec 1944r.

Adiutant dowódcy dywizji:

- rtm. Henryk Jacuński  „Nik" – od koniec lipca 1944r.

Szef Sztabu Dywizji:

- płk Tewzadze Walerian „Tomasz” – od koniec lipca 1944r.

Zwiad konny dywizji, dowódca:

- ppor. Marian Nitecki „Pikador” - od koniec lipca 1944r.

Źródła:

Opracowując powyższy tekst korzystaliśmy z następujących materiałów:

Borzobohaty W.: „Jodła”,
Komorowski K.: Operacja „Burza” i Powstanie Warszawskie,
Lis J., Kapczyński W., Niedbał J.” Kryptonimy „Hetman” i „Chrobry” Armii Krajowej,
Zieliński Z.: 7 Dywizja Armii Krajowej.

Wróć